Radyoterapiden sonra kalpte oluşan radyasyon hasarının önlenmesinde N-asetilsisteinin rolü

Radyoterapi (RT) kanser tedavisinde yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Akciğer ve meme başta olmak üzere toraks boşluğunda bulunan malign tümörlerin RT ile tedavisi sırasında kalp yoğun olarak iyonize radyasyona maruz kalır. İyonize radyasyonun etkisiyle ışınlama sonrası akut perikardit, miyokardit, konjestif kalp yetmezliği, mitral ve aort kapak yetmezliği, ileti sisteminde fibrozis ve ritim bozuklukları gibi hastalıkların ortaya çıkmasına bağlı olarak hastalarda ölüm riski artar. Bu hastalıklar büyük oranda, iyonize radyasyonun serbest radikal üretimini arttırması ve antioksidan savunma sistemini bozmasıyla ilişkilendirilmektedir. Bu nedenle RT’nin oluşturduğu doku ve organ hasarlarının azaltılması için tedavi öncesinde veya tedavi sırasında antioksidan, antiinflamatuar etkiye sahip maddelerin kullanımı önemli olabilir. Bu çalışmada N-asetilsisteinin (NAC) RT’nin oluşturacağı kardiyotoksik etkide olası koruyucu rolünün ve etki mekanizmasının disiplinlerarası yaklaşımla araştırılması amaçlanmıştır. Alınan sonuçlara göre bu çalışmada farklı amaçlar için klinikte yaygın olarak kullanılan, ucuz ve kolay ulaşılabilen bir ilaç olan NAC’IN kanser hastalarında RT’ye bağlı kardiyotoksik etkisinin önlenmesine yönelik olarak kullanımı ilk kez gerçekleştirilecektir. Bu da, çalışmamızın özgün yönünü oluşturmaktadır. NAC’ın antioksidan, antiinflamatuar olması lokal, oral, parenteral kullanımı ve yan etkisi nadir görülen bir ajan olması bu çalışmada tercih nedeni olmuştur. Çalışmada 60 Adet erkek Wistar Albino sıçan kullanılacaktır. Sıçanlar dört gruba bölünecektir. Grup I: kontrol grubu (n=12), bu gruptaki sıçanlara 7 gün boyunca serum fizyolojik enjekte edilecektir. Grup 2: NAC grubu (n=16), bu gruptaki sıçanlara 7 gün boyunca günlük 240 mg/kg dozunda NAC enjekte edilecektir. Grup 3: RT grubu (n=16), bu gruptaki sıçanlara 7 gün boyunca serum fizyolojik enjekte edilecek ve son enjeksiyondan 1 saat sonra RT uygulanacaktır. Grup 4: RT+NAC grubu (n=16), bu gruptaki sıçanlara 7 gün boyunca NAC enjekte edilecek ve son NAC dozundan 1 saat sonra RT uygulanacaktır. RT’den 24 saat sonra radyasyonun kalpteki akut etkilerini belirlemek için kontrol grubundan 6, diğer gruplardan 8’er sıçandan anestezi altında elektrokardiyografi kayıtları ve daha sonra da kan alınacaktır. Elde edilecek serum biyokimyasal belirteçlerin saptanması için kullanılacaktır. Bu işlemleri takiben sıçanlar servikal dislokasyonla sakrifiye edilecek ve kalp dokusu izole edilecektir. İzole kalp dokusu doku 2 parçaya ayrılacaktır. Parçalardan biri biyokimyasal değerlendirme diğeri ise histolojik değerlendirme için kullanılacaktır. Gruplarda kalan sıçanlar kronik etkiyi belirlemek üzere RT uygulanmasından 90 gün sonra aynı işlemlerden geçirilecektir. Elektrokardiyografide P, QRS ve T dalgalarının genlik ve süreleri ölçülecek, PR aralığı, QT aralığı, ST segmenti, düzeltilmiş QT ve kalp hızı değerlendirilecektir. Biyokimyasal analizlerde serumda kalp hasarının önemli biyobelirteçlerinden laktat dehidrogenaz (LDH) enzim aktivitesi, kretain fosfat izoenzim-MB ölçülecektir. Kalp dokusunda süperoksit dismutaz (SOD), katalaz (CAT) ve glutatyon peroksidaz (GSH) aktivitesi ile malondialdehit (MDA) düzeyi saptanacaktır. Ayrıca Nitrik Oksit (NO) düzeyi, doku inflamasyon belirteçlerinden interlökin-6 (IL-6), interlökin-8 (IL-8) ve interlökin-10 (IL-10), tümör nekroz faktör-Alfa (TNF-α), apoptozis belirteçleri olarak kaspaz-3, kaspaz-8 ve kaspaz-9 enzim aktivitesi ölçülecektir. Histolojik incelemel

02.01.2018 – 02.01.2019 SONGÜL BARLAZ US, ÖZDEN VEZİR, EBRU BALLI, ÜLKÜ ÇÖMELEKOĞLU, SERAP YALIN, ALİ ERDİNÇ YALIN