Anatomi öğrenci ve araştırma laboratuvarlarında çalışma ve iş sağlığı-güvenliği prensiplerine uygun altyapının sağlanması

Anatomi laboratuvarları, toksik olduğu bilinen formaldehitin yoğun kullanıldığı ortamlardır. Türkiye’de, formaldehit ve ksilen kullanılan Patoloji laboratuvar ortamlarında, iş sağlığı ve güvenliğine uygun iyileştirici çalışmalar Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliği ve ilgili genelgelerle düzenlenmekte ve denetlenmektedir. Oysa Anatomi laboratuvarlarında, belki kadavra bulunan üniversite sayısının az oluşu, belki de anatominin doğrudan sağlık hizmeti veren bir birim olmayışı nedeniyle, çok daha fazla miktarlarda formaldehit maruziyeti olmasına rağmen, ISG bakımından denetleme ve iyileştirme konuları ihmal edilebilmektedir. MEU Anatomi laboratuvarı kullanıcılarının uzun süredir subjektif yakınmalarla (kötü koku, bulantı, gözlerde yanma, burunda hassasiyet gibi) dile getirdiği, kullanılan kimyasallardan kaynaklanan bir dizi sorun, Üniversite yönetiminin iş sağlığı ve güvenliği iç denetlemelerinde kayıt altına alınmış, ortam formaldehit düzeyleri ölçülmüş, organ saklama alanında, uzun süreli diseksiyon çalışmaları sırasında (1.00ppm/8h) ve kadavra havuzlarının açılması sırasında (2.5ppm/15min) ölçülen değerlerin (Ek-1), Sağlık Bakanlığının “Formaldehit ve Ksilen Ölçüm Standartları Hakkında Genelgesi”nde (Ek-2) belirttiği “Kabul edilen Maruziyet üst sınırları” kriterinin (0.75 ve 2.00ppm) üstünde olduğu tespit edilmiştir. Laboratuvar çalışma ortamını iyileştirici bir dizi önlem alınması zorunlu hale gelmiştir: Öncelikle binadaki diğer laboratuvarlardan bağımsız, kadavra kullanılan eğitim ve araştırma ortamlarının havalandırmasını iyileştirecek kapasitede, güçlü emiş ve drenaj özelliklerine sahip bir merkezi havalandırma sistemi temin edilmiştir. Şimdiki çalışmanın amacı, kadavralı ortamda araştırmacı ve öğrencilerin kadavradan yayılan kimyasaldan etkilenme düzeyinin minimuma indirilmesi, kimyasal, organ ve kadavra saklama alanlarında solunan havanın daha sağlıklı koşullara ulaştırılması için laboratuvara özgü tedbirler üretilmesi, sağlıklı ergonomik diseksiyon ve eğitim ortamının oluşturulmasının sağlanmasıdır. Materyal Metot: Formaldehit, ağır bir molekül olup, gaz halindeyken zemine çökme eğilimi göstermektedir. Diseksiyon masası gibi geniş bir alandan havaya yayılan kimyasalın, masa hizasında ve baş seviyesinin altındaki bir seviyeden çekişini sağlayan bir tasarımın hayata geçirilmesi öngörüldü. Öğrenci laboratuvarında 3 adet, 2 diseksiyon salonunda 1’er adet, masanın üzerinden hava emişini sağlayacak büyüklük ve biçimde eğik açılı, masanın kenarları boyunca dizili deliklerden geçen havanın, masanın altında toplanıp, bir uçtan adaptör aracılığıyla havalandırma ünitesine havayı boşaltabildiği kadavra diseksiyonu için özel tasarlanmış masalar kullanılacaktır. (Bu araçların işlev bakımından mevcut havalandırma sistemiyle bütünlük içinde olması kritik öneme sahiptir.) Diseksiyonda kullanılacak masa, tabure ve diseksiyon sehpaları saatler süren diseksiyon çalışmaları için ergonomik olacak şekilde planlanmıştır. Ayrıca büyük hacimli kimyasallar ve organ saklama kaplarının, kapakları kapalıyken dışarıya kimyasal sızdırmayacak, fakat raflar arasında kirli havanın yukardaki emiş adaptörüne doğru geçişine izin verecek biçimde ve üstten adaptör yardımı ile havalandırma ünitesine bağlanabilecek şekilde tasarlanmış dolaplar içinde muhafaza edilmesi planlanmaktadır. Öğrencilerin kadavra ile doğrudan temas süresini azaltmak üzere, diseksiyon görüntülerinin mikroskoptan televizyonlara aktarılarak eğitim salonunda kadavraya ait etkili görsel eğitim matery

08.05.2017 – 08.02.2018 ZELİHA KURTOĞLU OLGUNUS, AHMET HAKAN ÖZTÜRK, DENİZ UZMANSEL, ALEV BOBUŞ ÖRS, NAİL CAN ÖZTÜRK

Tamamlandı Yükseköğretim Kurumları tarafından destekli bilimsel araştırma projesi Yürütücü